Pielęgniarki z kliniki, do której przetransportowano po wypadku Ayrtona, odkryły w rękawie jego kombinezonu zwiniętą austriacką flagę. Senna na torze zachowywał się bezwzględnie, ale poza nim był naprawdę wrażliwym człowiekiem. Wierzył, że wygra swoją czterdziestą drugą Grand Prix w karierze, a zwycięstwo zadedykuje Rolandowi Ratzenbergerowi, który stracił życie zaledwie dzień wcześniej. Choć niedzielny wyścig dojechał do mety bez Senny, to w poniedziałek cała społeczność Formuły 1 znajdowała się w głębokim szoku. - Nie rozmawiałem z nikim przez dwa dni - wspomina Gerhard Berger. - Telefony się urywały, ale ja nie miałem ochoty z nikim gadać, bo i tak nie dało się już nic zrobić. Chciałem być sam. Adriane myślała, że to tylko zły sen, i że zaraz się z niego obudzi. Niestety śmierć Ayrtona była rzeczywistością, a rozpaczy nie zdołały powstrzymać nawet silne środki uspokajające. Kobieta potrzebowała namacalnego dowodu, że jej ukochany nie żyje, lecz jego ciało leżało już w kostnicy. Za pozwoleniem rodziny Angelo Orsi z magazynu Autosprint wysłał jej kilka zdjęć, które wykonał na miejscu tragedii. Fotografie te do dziś są pilnie strzeżone przed opinią publiczną.
Po wykonaniu sekcji, zwłoki Senny zgodnie z życzeniem rodziny zostały przetransportowane do Sao Paulo, gdzie miał się odbyć pogrzeb. Ayrton dla Brazylijczyków był kimś więcej niż tylko kierowcą wyścigowym. Był idolem, wzorem do naśladowania i nadzieją na lepsze jutro. Dla niektórych jedyną radością, jaką mieli w swoim życiu. W Kraju Kawy religią jest futbol, a Pele uważany jest za piłkarskiego boga, ale "Beco" kochano podobną miłością. Prezydent Itamar Franco ogłosił w Brazylii trzydniową żałobę narodową i zapowiedział, że pogrzeb trzykrotnego mistrza świata będzie miał charakter państwowy. Było wiadomo, że weźmie w nim udział cała śmietanka F1. Największe rozterki w związku z tym odczuwał Alain Prost - do niedawna największy konkurent "Beco". - Nasza historia była tak zawiła, że nie wiedziałem jak Brazylijczycy zareagują - opowiada. - Zastanawiałem się czy będą zdenerwowani jak się tam pojawię, czy jak się tam nie pojawię. Nad wizytą w Sao Paulo zastanawiał się również Michael Schumacher. Utalentowany Niemiec kilka razy nieprzyjemnie ścierał się z Ayrtonem, ale w gruncie rzeczy obaj się nawzajem szanowali. Ostatecznie Prost pojawił się na miejscu, niosąc trumnę w towarzystwie m.in. Emersona Fittipaldiego, Gerharda Bergera, Jackiego Stewarta, Damona Hilla, Thierry'ego Boutsena i Rubensa Barrichello. Schumacher natomiast zastanawiał się nad sensem kontynuowania kariery, po czym pojechał na testy na Silverstone, czego do dziś żałuje. - Dopiero po testach na Silverstone poczułem, że mogę to nadal robić - mówi. - Bez tych testów nie byłbym w stanie stanąć na starcie do następnego wyścigu, tak po prostu wsiąść do bolidu i pojechać. Dlatego nie pojechałem na pogrzeb. Teraz jednak otwarcie żałuję tej decyzji. To nie był dobry pomysł. Słyszałem, że niektórzy nie kierowali się szczerymi pobudkami jadąc tam, ale nie wiem tego na pewno i nie będę nikogo osądzał.
Ayrton Senna zmarł w wieku trzydziestu czterech lat, bez wątpienia mając przed sobą jeszcze kilka sezonów w najbardziej prestiżowej serii wyścigowej. Jego pogrzeb transmitowała telewizja. Do Sao Paulo przybyło ponad czterysta osobistości ze świata F1, a miasto w czasie uroczystości totalnie zamarło. W kondukcie pogrzebowym podążało około milion osób. Tylko przewodniczący FIA, Mark Mosley, się nie pojawił. Brytyjczyk udał się bowiem do Salzburga, by jako jeden z nielicznych pożegnać Rolanda Ratzenbergera, o którym w obliczu tragedii wielkiego mistrza prawie wszyscy zapomnieli. Według najbardziej prawdopodobnej wersji wydarzeń obrażenia, których doznał Senna, spowodowały elementy zawieszenia przymocowane do przedniego prawego koła, które oderwało się od bolidu w momencie uderzenia w betonową ścianę. Zdaniem niektórych ekspertów kierowca zginął na miejscu, a podjęta reanimacja z etycznego punktu widzenia była niewłaściwa i miała na celu jedynie ratowanie interesów organizatorów wyścigu. W myśl prawa w wyniku śmierci na torze gonitwa musiałaby zostać odwołana. Stanowisko w tej sprawie nie jest jednak jednoznaczne i istnieją specjaliści uważający, iż jeździec Williamsa miał niewielkie szanse na przeżycie, choć do końca swoich dni byłby ciężko upośledzony.
Kraksa Ayrtona wydarzyła się przy dużej prędkości, lecz nie wyglądała standardowo. W pewnym momencie pojazd prowadzony przez Brazylijczyka zaczął jechać prosto, wyjechał poza tor, a w ogrodzenie uderzył nosem pod kątem zaledwie dwudziestu dwóch stopni. Na nagraniu z kamery umieszczonej na bolidzie jadącego za Senną Michaela Schumachera wyraźnie widać iskry wydobywające się się spod samochodu "Beco". Najczęściej przyjmuje się, że przyczyną wypadku reprezentanta Kraju Kawy była awaria kolumny kierownicy. Ówczesny konstruktor Williamsa, Adrian Newey, nie potrafi jednak w to uwierzyć. - Drążek kierownicy się połamał, nie ma żadnych wątpliwości - mówi. - Ale czy to spowodowało wypadek, czy stało się dopiero w jego trakcie? Bolid początkowo złapał nadsterowność i Ayrton to zobaczył, by następnie pojechać na wprost. Ale pierwsza była nadsterowność, bardzo przypominająca sytuacje z wyścigów w USA - zawodnik traci tył samochodu, kontruje, po czym jedzie prosto i uderza w ścianę.
W takich sytuacjach pojawia się mnóstwo hipotez. W filmie dokumentalnym zrealizowanym przez National Geographic zasugerowano, iż długo przebywający na torze samochód bezpieczeństwa doprowadził do obniżenia ciśnienia w oponach bolidu Williamsa oraz ich temperatury. To z kolei miało poskutkować obniżeniem bolidu i związanej z tym brakiem siły docisku w zakręcie Tamburello. Istniała także hipoteza, według której Ayrton... popełnił samobójstwo. Po padoku na Imoli kręciła się Xuxa, która podobno przekonywała "Beco", żeby do niej wrócił. Ponadto kilka dni przed tragedią Leonardo miał przekazać Ayrtonowi nagranie, na którym Adriane rozmawiała ze swoim byłym chłopakiem. Spekulowano, że te wydarzenia oraz poważny wypadek Rubensa Barrichello i śmierć Rolanda Ratzenbergera mogły załamać Sennę. Nikt kto go znał nie wierzył jednak, że kierowca mógłby się targnąć na swoje życie.
Zgodnie z włoskim prawem po śmiertelnym wypadku na torze zostało wszczęte śledztwo, mające na celu znaleźć winnego zaistniałego nieszczęścia. Tego jednak nigdy nie udało się dokonać, w związku z czym w 2005 roku sprawa została ostatecznie zamknięta. Wątpliwości odnośnie przyczyn kraksy mogłoby wyjaśnić nagranie z kamery zainstalowanej w bolidzie Brazylijczyka. Niestety urywa się ono około 1,5 sekundy za wcześnie w wyniku decyzji reżysera o zmianie przekazywanego sygnału z pojazdu Senny na samochód Gerharda Bergera. Co ciekawe, zanim doszło do zmiany obraz z bolidu Ayrtona rejestrowano nieprzerwanie od 9 minut. Pikanterii wszystkiemu dodaje fakt, że w sądzie przedstawiono później nagranie o 0,6 sekundy dłuższe niż to wcześniej pokazane. Gdy sprawa wyszła na jaw, od razu zrodziły się domysły, iż pełny zapis istnieje, tylko jest ukrywany w obawie przed konsekwencjami mogącymi spotkać czołowe postaci Formuły 1. Nigdy nie udało się jednak znaleźć na to dowodów.
"Odkąd Senna przestał się ścigać... to już nie jest niedziela", śpiewa włoski piosenkarz Cesare Cremonini. Choć brazylijskiego kierowcy nie ma już wśród nas, do dziś jest on inspiracją i wzorem dla wielu ludzi i to nie tylko tych młodych. Fundacja jego imienia wciąż niesie pomoc ubogiej młodzieży, a kultywowaniem pamięci o tym wybitnym kierowcy oraz nadzorowaniem wszelkich działań zajmuje się Instytut Ayrtona Senny, założony przez jego rodzinę. Po śmierci "Beco" nazwisko Senna nie zniknęło ze świata wyścigów. Bruno, siostrzeniec Ayrtona, jeździł w Formule 3, zdobył tytuł wicemistrzowski w GP2, po czym na lata 2010-12 trafił do F1, gdzie reprezentował teamy Hispania Racing, Lotus oraz Williams. Rywalizował także w 24-godzinnym wyścigu LeMans, lecz nigdy nie powtórzył sukcesów słynnego wujka, z którym jako dzieciak ścigał się w gokartach. Śmierć "Beco" podziałała motywująco na działaczy Formuły 1, którzy zintensyfikowali działania, mające podnieść bezpieczeństwo zawodników. Brazylijczyk to ostatni kierowca, który zmarł w wyniku obrażeń odniesionych w wypadku bolidu najbardziej prestiżowej serii wyścigowej.
- Ayrton był najlepszym kierowcą, jaki kiedykolwiek się urodził - twierdzi Niki Lauda, który w 1976 roku omal nie spłonął żywcem w swoim bolidzie, a w kolejnym sezonie był już mistrzem świata. - Podczas swoich trzech lat w McLarenie zdałem sobie sprawę, że on był najlepszy - jeden poziom ponad resztą - dodaje Gerhard Berger. - Jego odejście to strata niemożliwa do oszacowania. Każdy kto go kiedykolwiek spotkał, niezależnie od tego kim jest, na pewno czuje, że stracił kogoś bardzo wyjątkowego - mówi Frank Williams. - Kiedy miałem problemy, był jedną z tych osób, które najbardziej mnie wspierały. To był prawdopodobnie największy kierowca wszech czasów - opowiada Michael Andretti. - Świat stracił najlepszego zawodnika w historii sportów motorowych, a ja straciłem wspaniałego przyjaciela. Bez Ayrtona cykl Grand Prix Formuły 1 już nigdy nie będzie taki sam - ocenia Emerson Fittipaldi. - Po moim wypadku pierwszą osobą, którą ujrzałem, był Ayrton ze łzami w oczach. Nigdy wcześniej nie widziałem go w takim stanie. Miałem wrażenie, że przeżywał mój wypadek jak swój własny. Wiele mi pomógł podczas mojej kariery i nie potrafię dobrać słów, żeby opisać tę stratę - mówi Rubens Barrichello. - Rywalizacja z nim napawała mnie dumą. On był jedynym kierowcą, przed którym czułem respekt. Na jego cześć już nigdy więcej nie wsiądę do bolidu Formuły 1 - kończy Alain Prost.
Adriane Galisteu spoglądając po raz ostatni na trumnę swojego ukochanego powiedziała sama do siebie: - Kocham cię, a ty mnie opuściłeś. Brakuje mi ciebie. Od teraz moje życie będzie jednym wielkim nieszczęściem. Po chwili trumna spoczęła w dole i została przykryta ziemią. Na pamiątkowej tabliczce widniał napis: "Ayrton Senna 21.3.1960 - 1.5.94. Nic nie może oddzielić mnie od miłości Boga".
Koniec.
Specjalne podziękowania dla Priscili Nishimori oraz Instytutu Ayrtona Senny w Sao Paulo za udostępnienie zdjęć wykorzystanych w artykule.
Bibliografia: Tom Rubython - The Life of Senna, Playboy, globo.com, projektf1.com, v-brazil.com, espn.com.
PS. To był dla mnie ogromny zaszczyt, że mogłem Wam przedstawić historię tego wybitnego kierowcy wyścigowego. Wydaje mi się, że wcześniej nikt w Polsce nie zrobił tego w tak obszerny sposób i mam nadzieję, że podołałem zadaniu. Teraz zapraszam do działu Koszykówka, gdzie w piątek pojawi się ostatnia część historii Magica Johnsona, a już wkrótce opiszę dzieje kolejnej gwiazdy sportu. Bądźcie czujni!
fot. Norio Koike©ASE
AVE STAL
Zgłoś komentarz
MaroNBA
Zgłoś komentarz
wojski
Zgłoś komentarz
