Uwielbiał go cały kraj. Ślad po nim zaginął

RetroFutbol 28 Lutego 2024, 07:00

Getty Images / Na zdjęciu: Hao Haidong

- Hao Haidong? On jest martwy, nie istnieje już dla kibiców - odpowiedział mój znajomy Chińczyk, gdy spytałem go o jego wspomnienia związane z najlepszym strzelcem w historii reprezentacji Smoków. Nikt w Państwie Środka nie chce pamiętać już o "Chińskim Alanie Shearerze", sześciokrotnym mistrzu kraju i srebrnym medaliście Pucharu Azji, którego mecze w kadrze oglądały miliony fanów.

Pisanie biografii Hao Haidonga nie jest prostym zadaniem, nawet znając język mandaryński. Oryginalne źródła, w których do 2020 roku można było przeczytać historię zawodnika, dziś już nie istnieją. Po wejściu w link dowiadujemy się, że strona została usunięta.

Wpisując hasło "郝海东" w wyszukiwarce Baike Baidu, a więc chińskim odpowiedniku Wikipedii, otrzymujemy brak wyników. Pamięć o postaci najlepszego strzelca w historii reprezentacji Chin została już tylko w zachodniej części Internetu. Czemu tak się stało? Czym Hao sprowadził na sienie gniew rodaków?

Oficer armii

Zacznijmy jednak od początku. Urodził się w Qingdao w prowincji Szantung, mieście znanym przede wszystkim z produkcji piwa Tsingtao i organizowania corocznej imprezy znanej na świecie jako Azjatycki Oktoberfest.

Jego ojciec był oficerem Chińskiej Armii Ludowo-Wyzwoleńczej, dlatego jego syn swoją piłkarską przygodę zaczynał w juniorach zespołu należącego do wojska - Bayi Football Team. Przez wiele lat był to, z oczywistych względów, jeden z najlepszych klubów w kraju.

Hao dołączył do klubu Bayi w wieku 10 lat. Sześć lat później zadebiutował w seniorskiej drużynie i od razu mógł poczuć smak zwycięstwa w najwyższej klasie rozgrywkowej w Chinach, która wówczas nazywała się Jia-A League. W 1992 r. otrzymał swoje pierwsze powołanie do seniorskiej reprezentacji Chin.

Ówczesny selekcjoner zaufał 22-letniemu Hao i zabrał go na Puchar Azji rozgrywany w Japonii. W meczu o brązowy medal przeciwko Syrii Haidong zdobył debiutancką bramkę w kadrze. Pierwszą z 41, które dały mu tytuł najlepszego strzelca w historii reprezentacji Chin.

Wkraczanie na szczyt

W latach 90. chińska piłka nożna przechodziła proces reform. W 1994 r. wszystkie kluby grające w Jia-A League musiały przejść na profesjonalizm. Choć Bayi jako jedyne dostało możliwość pozostania przy dotychczasowym funkcjonowaniu, gdzie wszyscy członkowie drużyny byli aktywnymi żołnierzami Chińskiej Armii Ludowo-Wyzwoleńczej, to zespół już nigdy nie nawiązał do swoich sukcesów z przeszłości.

Z kolei inne kluby zaczęły korzystać z możliwości współpracy z hojnymi sponsorami. Jedną z takich drużyn był Guangdong Winnerway, który w 1994 r. zatrudnił trzech Anglików: Murraya Jonesa, Darrena Tilleya i Craiga Allardyce’a. Ten ostatni, syn znanego trenera, podczas meczu z Bayi wdał się w bójkę z Hao Haidongiem, przez co obydwaj otrzymali półroczne zawieszenie od Chińskiej Federacji Piłkarskiej. Z tego powodu chiński napastnik przegapił wyjazd na Igrzyska Azjatyckie.

W 1997 r. zdecydował się wykonać krok naprzód i zostawić grę w Bayi łączoną ze służbą w chińskiej armii. Wybrał ofertę Dalian Shide. Zespół z prowincji Liaoning był wówczas najlepszą chińską drużyną. Wykorzystując wsparcie finansowe od prężnie rozwijającej się grupy Dalian Wanda, klub nie wahał się wydać na niego rekordowej w tym czasie kwoty 2,2 miliona juanów.

Hao odwdzięczył się najlepiej, jak potrafił, zdobywając dwukrotnie tytuł króla strzelców Jia-A League, czym walnie przyczynił się do wygrania rozgrywek przez Shide w latach 1997 i 1998.

Smoczy lider

Stawał się największą gwiazdą chińskiej piłki nożnej. Jego skuteczność sprawiła, że zaczął być nawet nazywany "Chińskim Alanem Shearerem". Nie miał jednak szczęścia do sukcesów z reprezentacją. Początek XXI wieku był dla niego ostatnim dzwonkiem na osiągnięcie czegoś wielkiego. I zaczął bardzo dobrze, ponieważ po raz kolejny został królem strzelców Jia-A League w 2001 r., a Dalian Shide sięgnął po mistrzostwo, szóste w historii i czwarte Haidongiem. Wszyscy żyli jednak grą reprezentacji.

Lucio i Hao Haidong podczas MŚ 1998 / fot. Getty Images

Ostatnim akordem na arenie międzynarodowej był dla Hao Haidonga Puchar Azji w 2004 r. rozgrywany w jego ojczyźnie. Chińczycy na ten turniej przygotowali się z wielką pompą, chcąc pokazać swoją siłę na kontynencie. Nie był to jednak łatwy czas dla tamtejszej ligi piłkarskiej, którą zatrzęsła afera korupcyjna. Jej efektem była reforma rozgrywek i powołanie do życia Chinese Super League.

Reprezentacja robiła jednak swoje i rozegrała najlepsze mistrzostwa od powstania Chińskiej Republiki Ludowej. Hao był wciąż podstawowym napastnikiem w kadrze, choć nie grał już pełnych meczów. W drodze do finału strzelił dwa gole, ale gospodarze musieli uznać wyższość Japonii (1:3).

Angielskie wakacje

Hao Haidong nie zagrał już w kadrze. Jego licznik zatrzymał się na 107 meczach i 41 strzelonych golach. Żaden inny Chińczyk nie zdobył więcej bramek dla swojej reprezentacji. Jego nazwisko przez szesnaście lat widniało na czele listy strzelców wszech czasów zespołu Smoków, ale zostało z niej wykreślone. Zanim jednak do tego doszło, przez długi czas był on uznawany za ikonę.

Po zakończeniu sezonu ligowego w 2004 roku, 34-latek otrzymał ofertę gry z Anglii. Występujące w Championship Sheffield United postanowiło wykorzystać popularność napastnika i podbić chiński rynek dzięki sprowadzeniu tamtejszego idola. Dalian Shide nie robiło żadnych problemów, wręcz przeciwnie - klub oddał swoją legendę za symboliczny jeden funt w podzięce za dokonania Hao.

Hao Haidong / fot. Getty Images

Parę lat temu opuścił Chiny i przeprowadził się do Hiszpanii. Ożenił się z byłą mistrzynią badmintona Ye Zhaoying. Jego pierwszą żoną była Chen Yi, z którą ma dwójkę dzieci. Syn Hao Runze poszedł w ślady ojca i został piłkarzem, choć grającym na pozycji środkowego obrońcy.

W tym momencie doszliśmy do punktu kulminacyjnego historii Haidonga, który zaważył o tym, że stał się wrogiem chińskich kibiców. 4 czerwca 2020 r., a więc w 31. rocznicę wydarzeń na Placu Tiananmen, Hao wraz z Ye Zhaoying opublikowali wideo, w którym publicznie wyrazili potrzebę obalenia Komunistycznej Partii Chin oraz oskarżyli ją o wywołanie wojny biologicznej z użyciem koronawirusa.

Oprócz tego były napastnik odczytał manifest tzw. "Federalnego Stanu Nowych Chin". Jest to stowarzyszenie utworzone przez Hao Haidonga, chińskiego miliardera mieszkającego w Stanach Zjednoczonych Guo Wenguia i byłego doradcę prezydenta Donalda Trumpa Steve'a Bannona. Wieść o deklaracjach Hao w okamgnieniu obiegła świat i dotarła oczywiście do Chin. Na reakcję rządu w Pekinie nie trzeba było długo czekać.

Nazwisko Hao Haidonga momentalnie zaczęło być wymazywane z kronik. Chińskie media przestały w jakikolwiek sposób wspominać o jego osobie, ponieważ zaczął on być traktowany jak narodowy zdrajca, a w Państwie Środka o takich postaciach się milczy. Dostało się także jego synowi.

Hao Runze występował wtedy w serbskim zespole Radnicki Nis. Pech chciał, że sponsorem tytularnym ligi w tym kraju była wtedy chińska firma Linglong. Kilka dni po opublikowaniu filmu przez ojca, kontrakt 23-latka został rozwiązany. Nowego klubu syn legendy już nie znalazł.

郝海东：我看到了本质，这就是我站出来的理由。站出来，不是因为被迫害，不是因为贫穷，不是因为名和利，只是为了追求做人的最基本的尊严。

灯评：老郝让我敬佩，叶钊颖更让我感动，这样夫唱妇随携手走上反共道路的例子，我所见不多。听说他们的儿子在塞尔维亚踢球，那是个亲土共的国家，注意安全吧 pic.twitter.com/8GvpC0LBkc

— 老灯 (@laodeng89) June 6, 2020

Hao podjął decyzję, która odmieniła jego życie. Spośród trójki założycieli "Federalnego Stanu Nowych Chin", to on ryzykował najwięcej. Guo Wengui miał już na bakier z pekińskim rządem ponad sześć lat temu, gdy po oskarżeniach o korupcję zdecydował się uciec do Stanów Zjednoczonych i nikt za nim w ojczyźnie nie tęsknił. Steve Bannon jako Amerykanin i były doradca Trumpa również nie działał z myślą o mieszkańcach Chin, a interesie swojego kraju, który prowadzi z Państwem Środka wojnę handlową.

To Hao Haidong postawił na szali swoją legendę i renomę najlepszego strzelca w historii rodzimej reprezentacji. I na ten moment przegrał z kretesem, bo zrobiło się o nim cicho.

Haidong niewątpliwie istniał i był bardzo ważnym piłkarzem w historii chińskiej piłki. Sześć razy sięgał po mistrzostwo, dwa razy po Puchar i trzy razy po Superpuchar Chin. Trzykrotnie wygrał klasyfikację strzelców Jia-A League, był wybierany do najlepszej jedenastki sezonu.

Pojechał z Chinami na jedyne mistrzostwa świata, zdobył srebrny i brązowy medal w Pucharze Azji. IFFHS w 2016 r. dodało go do swojej galerii sław. Dla rządu w Pekinie nie jest to jednak istotne. Jedna decyzja zniweczyła ponad 20 lat wspaniałej piłkarskiej kariery Hao.

Maciej Łoś, RetroFutbol